Gümrük Bakanlığı’nın 15 Nisan 2015 tarihli genelgesi, Türkiye’ye gümrük giriş noktalarından hiçbir beyanda bulunmadan istenilen miktarda serbest biçimde nakit para getirilmesinin önünü açmıştı. Bu serbestlik geçmişte kaldı. Bankacılık sistemi dışında gerçekleşen ve yolcu beraberinde Türkiye’ye getirilen veya Türkiye’den çıkarılan nakit Türk Lirası, yabancı paralar ve bunlarla ödemeyi sağlayan belgelerin Türkiye’ye giriş ve çıkışı ile ilgili katı düzenlemeler yapıldı.
Avukat Abide Gülel, Türkiye’ye nakit ile giriş ve çıkış düzenlemesi ile ilgili şu bilgileri verdi:
TÜRKİYE’YE GELİRKEN YANIMDA NE KADAR PARA GETİREBİLİRİM?
“Türkiye’ye giriş yapılırken 25 bin TL üzeri nakit ile 10 bin Euro ve üzeri ya da buna eşdeğer dövizin “Nakit Beyan Formu” ile gümrük idaresine beyan edilmesi zorunludur. Beyan edilen 10 bin Euro ve üzeri nakdi varlık için herhangi bir harç ya da vergi alınması söz konusu değildir. Yolcuyla beraber giriş yapan her kişinin de 25 bin TL ile 10 bin Euro’ya kadar nakit para bulundurma hakkı vardır. Ancak; bu paranın birlikte seyahat eden her kişinin kendi üzerinde, kendi şahsi eşyasında bulunması gerekir. Türkiye güzergâhı üzerinde bazı ülkelerde, yanında nakit para bulunduran kişinin ülke kanunlarına göre yetişkin sayılması (çoğu ülke bakımından 18 yaşını tamamlamış olmak) şartı arandığı da unutulmamalıdır.
YURTİÇİNE GİRİŞİNE İZİN VERİLMEYEN NAKDİ VARLIKLAR
Yurtdışından alınan bir krediyi veya kişisel sermaye niteliğindeki kişisel borçlar, armağan, hediye, bağış, çeyiz, gelin ve güveyin karşı tarafa verdiği para, miras, veraset veya kalan mal ve ham elmas ihraç bedelleri gibi nakdin, yolcu beraberinde Türkiye’ye getirilmesine izin verilmemektedir.
Göçmen işçilerin kendi ülkesindeki borçlarını tasfiyesine yönelik ödemeler ile göçmenlerin varlıkları da nakit olarak Türkiye’ye getirilememektedir. Bunlar ancak bankacılık sistemi vasıtasıyla yurda getirilebilir.
TÜRKİYE’DEN YURTDIŞINA NAKDİ VARLIK İLE ÇIKIŞ
Türkiye’den yurtdışına çıkış yapacak yolcunun, Türk Lirası ve Türk Lirası ile ödemeyi sağlayan belgelerde 25 bin Türk Lirası, dövizde ise 10 bin Euro ve eşiti efektif üzeri miktarın “Nakit Beyan Formu” ile gümrük idaresine beyan etmesi zorunludur. Bu konuda mevzuatta Türk Lirası ve döviz için açık bir ayrım yapılmıştır. Dolayısıyla yurtdışına çıkarılmak istenen döviz miktarı kur sebebi ile 25 bin Türk Lirası miktarından fazla olsa dahi 10 bin Euro’ya kadar nakit dövizin beyan edilmesi gerekmez. Beyan edilen nakdi varlık için herhangi bir harç ya da vergi alınması da söz konusu değildir.
YURTDIŞINA ÇIKIŞINA İZİN VERİLMEYEN NAKDİ VARLIKLAR
Türkiye’de yerleşik kişiler, yurtdışındaki şirketlerine ilişkin nakdi varlıklar ile kişisel sermaye niteliğindeki varlıkları yurtdışına nakit olarak çıkaramamaktadır. Yurtdışında taşınmaz ve taşınmaza bağlı ayni hakların alış bedelleri de yurtdışına nakit olarak çıkarılamaz. Türk Lirası kredileri ile yurtdışındaki piyasalarda işlem gören menkul kıymetlerin de nakit olarak yurt dışına çıkarılması mümkün değildir.
Yurtdışında yerleşik kişilerin, sermaye piyasası mevzuatına göre sahip oldukları menkul kıymetlerin, nakit olarak Türkiye’den çıkışına izin verilmemektedir. Türkiye’de sahip olunan taşınmaza bağlı ayni hak gelirleri ile satış bedelleri yurt dışına nakit olarak çıkarılamayacaktır. Bu başlıkta açıklanan nakdi varlıklar ancak bankacılık sistemi kullanılarak yurtdışına çıkarılabilir.
GÜMRÜK İDARESİNİN NAKİT GİRİŞ VE ÇIKIŞ DENETİMİ
Yolcuların taşıdıkları nakdin kaynağına ilişkin gümrük idaresine yaptıkları beyan esastır. Nakdin kaynağının, yurtdışından alınan bir kredi veya kişisel sermaye hareketi olduğunun beyan edilmesi halinde nakdin Türkiye’ye girişine izin verilmez.
Gümrük idaresi tarafından yolcuların taşıdığı nakit miktarı itibariyle bildirim yükümlülüğüne uymadığı yahut yolcu beraberinde Türkiye’ye girişi-çıkışı yasak olan bir nakdi varlık tespit edildiği takdirde “Nakit Açıklama Tutanağı” düzenlenir. Tutanak MASAK ve cumhuriyet başsavcılığına bildirilir. Yolcu tarafından beyan edilmeyen miktarın yüzde 10’u tutarında idari para cezası uygulanarak yolcunun beraberindeki nakdin tamamı muhafaza altına alınır. Ancak yolcunun beyan ettiği nakit miktarı ile eksik açıklanan yahut açıklanmayan nakit miktarı arasında 8 bin TL’ye kadar olan farklar için bu usul işletilmez.
Türkiye’ye yolcu beraberinde nakdi olarak taşınması yasak olan kıymetlerin tespiti halinde ise yolcu, tespit edilen eşya ve kıymetlerin rayiç bedeli kadar, bu kabahate teşebbüs halinde ise bu bedelin yarısı kadar idari para cezası ile cezalandırılmaktadır.
DİKKAT! BÜTÜN PARANIZA EL KONULABİLİR
Yolcuların Türkiye’ye giriş ve çıkışlarda yanlarında nakdi varlık taşırken, sınırlamaları dikkate alarak hareket etmesi gerekmektedir. Yukarıda yapılan açıklamalarımız kapsamında, AB ülkeleri ve Türkiye güzergahındaki ülkelere giriş çıkışlarda 25 bin TL ile 10 bin Euro ve üzeri nakdi varlıkları yanında taşıyan kişinin gümrük kapılarında yazılı olarak beyanda bulunmak için gümrük memurlarından “Nakit Para Beyan Formu” talep ederek, formu doğru şekilde doldurmaları gerekmektedir. Zira kara paranın aklanması, terörizme finansman sağlanmasının önüne geçilmesi, kaçakçılık veya birtakım mali suçların işlenmesinin önlenmesi amacıyla yurtiçi ve yurtdışına nakit para alışverişi sıkı düzenlemelere tabidir. Bu düzenlemelere aykırılık halinde bütün paraya el konulması ve adli, idari cezalar gibi ciddi yaptırımlar öngörülmüştür.”
