İş güvenliği verilerine göre, inşaatlardaki ölümcül iş kazalarının yaklaşık %12'si elektrikten kaynaklanıyor. Kaçak akım rölesi kullanılan şantiyelerde ölüm tehlikesi %80 oranında azalırken, bu sistemin yokluğu ciddi risklere davetiye çıkarıyor. Ayrıca, düzenli olarak kontrol edilmeyen inşaat sahalarında elektrik kazalarının görülme sıklığı tam 4 katına çıkıyor.

Elektrik Mühendisleri Derneği (ETMD) Bursa Temsilcisi ve Limadem Elektrik Yönetim Kurulu Başkanı Olgun Karabiber, yaşanan kazalarla ilgili yaptığı açıklamada, "İnşaat alanlarındaki elektrik kaynaklı kazaların büyük bir kısmı önlenebilir nitelikte. Bir insanın yaşamı, alınmayan bir önlem veya ihmal edilen bir standarttan daha değerli olamaz. İşverenlerin, mühendislerin ve çalışanların ortak bir güvenlik anlayışı oluşturması artık kaçınılmaz bir gereklilik," ifadelerini kullandı.

İhmalin Sonuçları Ağır Oluyor

Geçtiğimiz sene İstanbul'daki bir inşaat şantiyesinde, yalıtımı yapılmamış geçici bir elektrik panosuna dokunan genç bir işçi, kaçak akım rölesi bulunmadığı için yaşamını yitirdi. Yapılan soruşturmalarda, pano montajının yetkili personel denetiminde yapılmadığı ve gerekli kontrollerin atlandığı tespit edildi. Bu acı olay, elektrik kaynaklı kazaların teknik bir problemden ziyade, denetimsizlik ve ihmal sonucunda yaşandığını bir kez daha gözler önüne serdi.

Karabiber, bu tür kazaların sorumluluğunun yalnızca elektrik teknisyenlerine değil; işverenlere, proje yöneticilerine ve tüm çalışanlara ait olduğunu vurgulayarak sözlerine şöyle devam etti: "Elektrik kaynaklı iş kazaları bir kader değil. Her bağlantının doğru yapılması, her sistemin özenle kontrol edilmesi ve her çalışanın emniyetinin öncelikli tutulması; bugün alınacak önlemlerle gelecekte hayatları kurtaracaktır."

Yasal Sorumluluklar Net: Denetime Yer Yok

Türkiye'de işverenlerin iş sağlığı ve güvenliği yükümlülükleri, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile açıkça belirtilmiş durumda. Kanunun 4. maddesi, işverenin çalışanların sağlığını ve güvenliğini sağlamakla mükellef olduğunu, bunun için gerekli tüm tedbirlerin alınması gerektiğini vurguluyor.

Ek olarak, Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği ve İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği, elektrik tesisatlarının düzenli kontrol ve denetimlerinin yapılmasını zorunlu tutuyor.

Kazaları Engellemenin Yolu: Denetim, Eğitim, Donanım

Karabiber'e göre inşaat alanlarında elektrik kaynaklı kazaların önüne geçilebilmesi için periyodik elektrik ölçüm ve testlerinin aksatılmaması, yetkin mühendis ve teknisyenlerin gözetiminde çalışma yapılması, kişisel koruyucu ekipmanların eksiksiz kullanılması ile kaçak akım rölesi, yalıtım ve topraklama sistemlerinin mevzuata uygun şekilde kurulması büyük önem taşıyor.