Çocuk beslenmesinde önemi tartışılmaz olan besinler arasında ilk sırayı alan sütün tüketimini teşvik etmek amacıyla 27 Eylül, Dünya Okul Süt Günü olarak belirlenmiştir. Belirlendiği tarihten bu yana özellikle okullarda süt tüketiminin yararlarından bahsedilen etkinlikler yapılarak toplumda farkındalık kazandırmak amaçlanmıştır.
Çocuklar için süt neden önemli?
Süt, dünyaya geldiğimiz ilk andan itibaren beslenme ve sağlık için mucizevi bir öneme sahiptir. Yeni doğan bir bebeğin ihtiyacı olan besin ögelerinin tamamı anne sütü tarafından karşılanır. Anne sütünün mucizevi bir besin olmasının yanı sıra çocukluk ve okul çağı döneminde de süt tüketimi beslenme açısından önemlidir. Süt; yağ, protein, karbonhidrat, su, vitamin, mineraller ve diğer bileşenler gibi zengin içeriğe sahip olması sebebiyle besleyiciliği yüksek bir gıdadır. Anne sütü, bitkisel sütler ve hayvan sütleri arasında içerdikleri besin bileşenleri ve çocuk sağlığı üzerine etkileri açısından farklılıklar vardır. Ulaşılabilir ve daha ekonomik olması açısından genellikle çocuklarda hayvansal süt tüketimi yaygındır.
‘Kemik ve diş sağlığını etkiliyor’
Kalsiyum, D vitamini ve fosfor içeriği sayesinde çocukların kemik ve diş sağlığı için çok önemlidir. Büyüme gelişme dönemindeki çocukların yeterli ve kaliteli proteine ihtiyaçları vardır. Bu gereksinim ilk olarak anne sütüyle karşılanmakta sonrasında ise çoğunlukla inek sütüyle karşılanmaktadır. Kaliteli protein-aminoasit, çocukların güçlü kaslara ve öğrenme becerilerine sahip olmasına fayda sağlayabilir.
Çocuklara enerji ve bir dolu yararlı besin ögesi karşılamasının yanı sıra uzun süre tok kalmalarını da sağlayabilir. Soya veya badem sütü gibi bitkisel sütler, laktoz intoleransı ya da sütün tadını sevmeyen çocuklar için alternatif olabilir. Fakat besin içerikleri inek sütü ile aynı olmadığından bitkisel süt tercih eden çocukların ek takviyeler alması gerekebilir.
Hangi süt tercih edilmeli; Yağsız, yarım yağlı, tam yağlı?
Çocukların özellikle beyin gelişimleri için beslenmelerinde yağa da ihtiyaçları vardır. Bu nedenle, çocukların yağsız süt tüketmeleri önerilmez. Fakat hayvansal kaynaklı besin olan sütün yüksek doymuş yağ içeriğinden dolayı bu seçim porsiyon kontrolüne dikkatle belirlenir. Ek olarak günlük kalorinin %10’undan fazlasının doymuş yağlardan gelmemesi önerilir. Güçlü kemikler, sağlıklı dişler ve öğrenmeye açık bir zihin için çocukların yeterince süt içme alışkanlığına sahip olmaları gerekir.
Fazla süt tüketimi zararlı mı? Günlük ne kadar süt tüketilmeli?
Süt enerji içeriği yüksek bir besin olduğundan porsiyon olarak sütün fazla tüketilmesi enerji alımını artırır dolayısıyla kilo artışına sebep olabilir. İçeriğindeki hayvansal yağ sebebiyle aile öyküsünde kalp-damar rahatsızlıkları bulunan çocukların sütü ihtiyaçlarından fazla tüketmeleri riskli olabilir. Sütte bulunan kalsiyum minerali fazla alındığında vücut için yararlı olan bir diğer mineral olan demirin emilimini azaltabilir. Çocukların günlük olarak süt ve süt ürünü gereksinimleri 2-4 porsiyon aralığındadır. Kahvaltılarında bir dilim peynir tükettikleri düşünüldüğünde geriye kalan 2-3 porsiyonluk süt ürünü ihtiyaçlarını süt, kefir ya da yoğurttan yana kullanabilirler.
Okullarda süt dağıtma programı yaygınlaşan bir uygulamadır ve çocukların beslenmesinin önemli bir parçasıdır. Çocukların hızlıca ulaşabilecekleri ve tüketebilecekleri bir besin olmasından dolayı okuldaki beslenme gereksinimlerine katkıda bulunur. Beslenme çantaları ve okuldaki ulaşabilecekleri besinler çocukların genel sağlığı, gelişimi, öğrenme kabiliyetleri ve okul başarısı için oldukça önemli ve etkilidir.