ABD’de 20 Ocak 2021’de yemin edip göreve başlayacak olan yeni başkan Joe Biden ile yeni bir dönem başlayacak. Biden ve ekibinin göreve başlamasıyla beraber Türkiye ve ABD arasındaki ilişkilerde yeni bir döneme girileceğini belirten uzmanlar, ABD’nin uluslararası arenada daha etkili olabileceğine dikkat çekiyor. Uzmanlar, “Trump döneminde uluslararası arenadan görece çekilmiş olan ABD’nin sahalara dönüş eğilimini işaret eden “Amerika geri dönüyor/America is back” sloganının daha etkili bir dış politika arzusunu içerdiği göz önünde bulundurulmalı” değerlendirmesinde bulunuyor.
Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Gökser Gökçay, ABD başkanlık seçimi sonrası yeni dönemde Türkiye ve ABD ilişkilerini değerlendirdi.
ABD’de başkanlık seçimlerinin Joe Biden’ın seçimi kazanmasıyla sonuçlandığını hatırlatan Dr. Öğretim Üyesi Gökser Gökçay, “Anket sonuçları, uzun zamandır Biden’ın kazanacağı öngörüsünü güçlendiren veriler sunuyordu. Biden’ın genel oy toplamında en az yüzde 7-8 farkla Trump’ı geçmesi ve Başkanlığı Seçici Kurul oylarını da alarak kazanması yüksek bir olasılık olarak görülüyordu. Sandık sonuçları ilk açıklandığında bu beklentiler boşa çıkacak gibi göründüyse de mektupla gönderilen oyların sayılmasının ardından Biden’ın yüzde 4 farkla ve 6 milyondan fazla oy alarak seçimi kazandığı ortaya çıktı” dedi.
Türkiye ve ABD ilişkileri yeni dönemde nasıl ilerleyecek?
Dr. Öğretim Üyesi Gökser Gökçay, “20 Ocak 2021’de yemin edip göreve başlayacak olan yeni başkan Biden’ın kabinesi için belirlediği adaylar, geleneksel ABD Dışişleri Bakanlığı çizgisine yakın kişilerden oluşuyor. Başka göstergelerle birlikte bu duruma dayanarak ‘geleneksel’ Amerikan dış politikası çizgisine ve ABD’nin ‘uluslararası liberal düzen’ koruyucusu rolüne dönme eğilimi beklenebilir. Bu gelişmeler Türkiye’nin güncel dış politikası açısından pek de iç açıcı haberler olmayabilir. Zira Türkiye’nin son yıllarda komşu ülkeleriyle yaşadığı gerilimler ve uluslararası arabuluculukları reddeden yaklaşımları, geleneksel Amerikan dış politikası çizgisini savunan diplomatlar tarafından eleştirilmişti” dedi.
S-400 konusu gündeme gelebilir
ABD’den Türkiye yönelik yapılan eleştirilerin başında S-400 konusunun geldiğini hatırlatan Dr. Öğretim Üyesi Gökser Gökçay, “ABD Kongresi’nin 2017 yılında kabul ettiği yaptırım yasalarına göre, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze sistemlerini alması, ABD’nin Türkiye’ye yaptırım uygulamasını gerektiriyor. Ancak bu yaptırımlar Trump yönetimi tarafından, Kongre üyelerinin protestolarına rağmen geciktiriliyordu. S-400 füzelerinin denemelerinin yapılmasının ardından Kongre baskılarını yoğunlaştırmaya başlamıştı. Biden yönetimi, bu konuda Kongre’den gelecek baskıları engellemekte ve ertelemekte o kadar istekli olmayacaktır” diye konuştu.
İlk 100 günde iç politika konularına odaklanılacaktır
“Dolayısıyla önümüzdeki dönemde yeni yönetimin Türkiye’ye yaptırımlara maruz kalmaması için bir uyarıda bulunması olası” diyen Dr. Öğretim Üyesi Gökser Gökçay, şunları söyledi:
“Bununla birlikte, Biden yönetiminin ilk 100 günü Trump yönetiminin bıraktığı enkazı toparlamakla geçeceği için dikkatini iç politika konularına odaklayacağı ve Türkiye ile doğrudan köprüleri atmaktan kaçınmaya çalışılacağı da tahmin edilebilir” dedi.
“Amerika geri dönüyor” mu?
Dr. Öğretim Üyesi Gökser Gökçay, “Trump döneminde uluslararası arenadan görece çekilmiş olan ABD’nin sahalara dönüş eğilimini işaret eden “Amerika geri dönüyor/America is back” sloganının daha etkili bir dış politika arzusunu içerdiği göz önünde bulundurulmalı. Hemen gerçekleşmesi zor olsa da, şayet Biden hem Demokratlar hem de Cumhuriyetçiler tarafından yoğun bir destek alırsa, ülkenin imajını tazelemek için şaşırtıcı adımlar atmaya başlayabilir” dedi.
