Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından geliştirilen ‘Hafriyat Yönetim Bilgi Sistemi’ ile kazı aşamasından, bertaraf sürecine kadar hafriyatlar sistem üzerinden anlık takip ediliyor. İnşaatı yapacak firmadan, hafriyatı taşıyacak kamyona ve taşınacak hafriyatın miktarına kadar her şey etap etap sisteme yüklenirken, böylelikle hafriyat sahaları dışına yapılması muhtemel kaçak dökümler de anında tespit edilebiliyor.
Bursa’nın daha sağlıklı ve yaşanılabilir bir kent olması için çevre yatırımlarına ağırlık veren Büyükşehir Belediyesi, diğer taraftan doğayı kirletici unsurlara karşı da yoğun bir mücadele veriyor. Kaçak olarak dökülen hafriyatların önüne geçmek için rutin denetimlerini aralıksız sürdüren Büyükşehir Belediyesi, yine UKOME kararıyla daha önce hafriyat taşıyan araçlara uydu araç takip sistemine uyumlu, damper hareketlerine duyarlı GPS cihazı taktırılması zorunluluğu getirmişti. Kaçak dökümlerin önüne geçmek için sürece inşaatı yapacak müteahhitleri, hafriyatı taşıyacak firmaları, ilçe belediyeleri ve hafriyat sahalarının işletmesini yapan Burkent A.Ş.’yi de dahil eden Büyükşehir Belediyesi’nin geliştirdiği ‘Hafriyat Yönetim Bilgi Sistemi’ ile de daha etkili bir mücadele başlatılmış oldu.
Hafriyatın üretilmesinden sahaya dökülmesine kadar tüm süreçle ilgili otokontrolün de sağlandığı Hafriyat Yönetim Bilgi Sisteminde atık üreticisi konumunda olan müteahhit firmalar kendilerine özel kullanıcı adı ve şifrelerini oluşturarak sisteme kayıt oluyor ve çalışmak istedikleri hafriyat firmasını seçerek atık başvurusu gerçekleştiriyor. Hafriyat firmaları da kendilerine ait sistem üzerinden atıkların taşınması için kullanılacak kamyon plakalarını sisteme girip, onaylıyor. İlçe belediye ekranına düşen başvurular, kontrol edildikten sonra atık miktarını da girerek başvuruyu onaylıyor. Onaylanan başvurular Büyükşehir Belediyesi Gelir Tarifesinde belirtilen bedellere göre sistem tarafından otomatik tahakkuklandırılıyor ve atık bedelinin Depolama Sahası İşletmecisine ödenmesiyle birlikte Atık Taşıma ve Kabul Belgesi aktif hale geliyor. Hafriyat firmaları, sistemlerine giriş yaparak aktif olan Atık Taşıma ve Kabul Belgesine ait QR kod ile atıkları izinli hafriyat depolama alanlarına getirerek dökebiliyor. İlçe belediyeler tarafından girilen hafriyat miktarının, sistemde seçilen sahaya gitmemesi veya eksik gitmesi durumunda söz konusu atıklar kaçak döküm sayılarak, ilgili firmalara yönetmelik gereği idari işlemler uygulanıyor.
Süreç tamamen sistem üzerinden yürütüldüğünden tüm paydaşların sisteme kayıt olmaları sağlandı ve hafriyat firmalarına ait araçlara Hafriyat Taşıma İzin Belgesi alması zorunluluğu getirildi. ‘Hafriyat Yönetim Bilgi Sistemi’ ile hangi adreste kaç metreküp atık oluştuğu, oluşan atığın hangi firma ve araçlar tarafından taşındığı ve tamamının sahalara getirilip, getirilmediği sistem üzerinde otomatik olarak görüntülenebiliyor. Böylelikle kaçak hafriyat ve hafriyat kaynaklı kirliliğin de önüne geçilmiş oluyor. Sistem sayesinde 1 yıl içerisinde yaklaşık 3 milyon metreküp hafriyat atığı depolama sahalarında bertaraf edilerek çevre kirliliğinin önüne geçildi. ‘Hafriyat Yönetim Bilgi Sistemi’ne şu ana kadar 716 firma kayıt yaptırdı. Bunun yanında hafriyat taşıyan 2 bine yakın araç da GPS ile anlık takip ediliyor.
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı bünyesindeki Hafriyat Bilgi Sistemi Yönetim Merkezi’ni ziyaret etti. Sahada devam çalışmaları online takip eden Başkan Aktaş, daha yeşil ve daha yaşanılabilir bir Bursa için canla başla çalışmaya devam ettiklerinin altını çizdi. Bu sisteme paralel olarak hafriyat sahalarında kapasite artışına gittiklerini belirten Başkan Aktaş, “2 milyon 650 bin metreküp olan 3 yeni depolama sahası açtık. Planladığımız 3 adet yeni sahayı daha bu yıl içerisinde devreye alacağız. İzinsiz alanlara dökülen hafriyat atıklarıyla ilgili, idari yaptırım uyguluyoruz. Çevre kanunu kapsamında izinsiz döküm yapan şahıslar için 273.267 TL, tüzel kişilere de 1.093.070 TL gibi oldukça yüksek miktarlarda idari yaptırım uygulanıyor. Amacımız daha yaşanabilir bir Bursa için özellikle tarım arazilerine, orman alanlarına ve dere yataklarına yapılan kaçak dökümleri idari yaptırıma konu olmadan önlemek. Geçen yıla göre oluşturulan belge sayısı 2832’den 4023’e çıktı. Bu artış, hafriyat kazı çalışmalarının kontrollü hâle geldiğinin en önemli göstergesi. Bu bağlamda sektör temsilcilerimizden ricamız herhangi bir kazı faaliyeti öncesinde mutlaka bizlerle iletişim kurarak ‘Hafriyat Yönetim Bilgi Sistemine’ kayıt olmaları ve tüm süreçlerini bu sistem üzerinden takip etmeleridir. Lütfen evlatlarımızın geleceğini düşünelim ve çevre konusunda daha hassas olalım” diye konuştu.
