Mevcut yönetim, Türkiye’nin sahip olduğu üretim potansiyelini değerlendirmek yerine buğday, arpa ve mısır gibi stratejik öneme sahip ürünlerde ithalata yöneliyor. Gıda arzı ve güvenliği açısından sorun yaratan bu politikalar terk edilmeli ve tarım sektöründe ithalatı teşvik eden politikalara son verilmelidir.
Yıllık üretimin yetersiz kaldığını Cumhurbaşkanlığı itiraf etti
Cumhurbaşkanlığı tarafından yayınlanan 3100 sayılı karar ile buğday, arpa ve mısır ithalatında gümrük vergisi yıl sonuna kadar sıfırlandı. Bunun gerekçesi, pandemi nedeniyle tarım ürün fiyatlarının yükselme eğiliminde olması ve içeride fiyatların spekülatif olarak yükselmesinin önüne geçilmesi olarak açıklandı. Bu karar, üretim tahminlerinin doğru olmadığının ve bu yıl üretimin yetersiz kaldığının itirafıdır.
Bakanlık ve TMO’nun fiyat artışına müsaade edilmeyeceği, gerekirse piyasalara müdahale edileceği sözü havada kalmıştır. TMO’nun stoklarının yeterli olmaması nedeniyle piyasalara müdahale edilemeyeceği görülmüştür. Hasat devam ederken ithalat yapılmayacağı sözü de halen devam eden mısır ithalatı nedeniyle tutulmamıştır.
Bu şartlarda buğday, arpa ve mısır fiyatları iç piyasada kısa sürede kontrol edilebilse de, orta ve uzun vadede artış eğilimine devam edecektir. Çünkü kur fiyatlarındaki yükseliş, kamu stoklarının yetersizliği ve en önemlisi de piyasalardaki panik nedeniyle büyük olasılıkla artış eğilimine devam edecektir.
İhracatçı zor durumda, ithalat rekor seviyede
Bu yılın ilk 8 ayında Cumhuriyet tarihimizin rekoru kırılarak, 5,7 milyon ton buğday ithalatı yapıldı. Fakat dünya ticaretinde un ihracatında ilk sırada, makarna ihracatında ise İtalya’dan sonra ikinci sırada olmamıza rağmen bu alanda başta Irak, Suriye ve Orta Doğu pazarlarındaki sorunlar nedeniyle sektör çok zor şartlarda ihracat yapmaya çalışıyor.
Ne yapacağız diye krizden sonra düşünülüyor
Fiyatlar kontrolümüz dışında oluşuyor. Bakanlık risk yönetimi yapamadığı için hep kriz yönetimi yapmak zorunda kalıyor. Kriz olduktan sonra “ne yapacağız” diye düşünülüyor. Ayrıca Türkiye gümrük vergilerini sıfırlayarak, önemli gelir kaynaklarından birisinden vazgeçiyor.
