Siyasette Kadın Haritası yayınlandı: Eşitsizlik derinleşiyor

BM Kadın Birimi ve Parlamentolar Arası Birlik, 2025 yılı “Siyasette Kadın” haritasını yayımladı. Harita, dünya genelinde kadınların siyasi liderlik pozisyonlarındaki temsilinin yavaş ilerlediğini ve bazı alanlarda gerileme yaşandığını ortaya koydu.

Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women) ve Parlamentolar Arası Birlik (IPU) tarafından hazırlanan “Siyasette Kadın 2025” haritası, küresel siyasetteki cinsiyet eşitsizliğini gözler önüne serdi. Haritaya göre, 1 Ocak 2025 itibarıyla parlamentolardaki kadın milletvekili oranı yüzde 27.2’ye yükselirken, bakanlık pozisyonlarındaki kadın oranı yüzde 22.9’a geriledi. Bakanlık pozisyonlarında cinsiyet eşitliğini sağlayan ülke sayısı 15’ten 9’a düştü.

DÜNYA GENELİNDE EŞİTSİZLİK DEVAM EDİYOR

Haritadaki verilere göre, devlet başkanı kadın olan ülke oranı yüzde 11.9, hükümet başkanı kadın olan ülke oranı ise yüzde 8.3 olarak gerçekleşti. Mevcut hızla ilerlenmesi halinde, karar alma mekanizmalarında toplumsal cinsiyet eşitliğine ulaşmak 130 yıl sürecek.

Avrupa ve Kuzey Amerika’da kadın bakanların oranı yüzde 31.4, Latin Amerika ve Karayipler’de yüzde 30.4 iken, Orta ve Güney Asya ile Pasifik Adaları kadınların en az temsil edildiği bölgeler oldu. Kadınlar, genellikle toplumsal cinsiyet eşitliği, insan hakları ve sosyal işler gibi alanlarda görevlendiriliyor. Dışişleri, maliye ve savunma gibi kritik alanlarda ise erkekler çoğunlukta.

TÜRKİYE’DEKİ DURUM

Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki (TBMM) kadın milletvekili oranı yüzde 19.9 olarak belirlendi. Türkiye, 192 ülke arasında 126. sırada yer alıyor. Kabinedeki 17 bakandan sadece biri kadın.

UN Women İcra Direktörü Sima Bahous, siyasi liderlikte toplumsal cinsiyet eşitliği taahhüdünün gerçekleşmediğini ve gerileme yaşandığını belirtti. IPU Başkanı Tulia Ackson ise, parlamentodaki kadın temsilindeki yavaş ilerlemenin endişe verici olduğunu vurguladı. IPU Genel Sekreteri Martin Chungong, bu süreci hızlandırmak için erkeklerin aktif katılımının gerektiğini ifade etti.

UN Women, kadınların siyasete katılımını artırmak için yasal cinsiyet kotaları, fermuar sistemleri, finansal destekler ve kapasite geliştirme programları gibi önlemlerin alınması gerektiğini vurguladı.