Bilim insanları, hemodiyalizde kullanılan membranların biyouyumluluğunu ve toksin ayırma performansını artıracak yeni bir malzeme geliştirdi.
Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) tarafından desteklenen bir araştırma projesi, hemodiyaliz tedavisi için kullanılan yapay böbreklerde daha etkili bir malzeme geliştirmeyi hedefliyor. Bu proje, Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) öncülüğünde gerçekleştiriliyor ve bir dizi köklü üniversitenin akademisyenlerini bir araya getiriyor.
Projenin başkanlığını yürüten BTÜ Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayça Meriç Hasanoğlu, “Bakteriyel Selüloz Tabanlı Metal Organik Kafes Hibrit Membranların Yapay Böbrek Uygulamalarında Kullanımı” adlı projenin, hemodiyaliz işlemlerinde kanın toksinlerden daha etkili bir şekilde ayrılmasını hedeflediğini söyledi.
Dünya genelinde kronik böbrek yetmezliği nedeniyle hemodiyaliz tedavisi gören 2 milyondan fazla insanın olduğunu belirten Hasanoğlu, bu tedavi yönteminin daha verimli hale getirilmesinin büyük önem taşıdığını vurguladı. Hemodiyaliz, kanın vücut dışında bir makine tarafından temizlendikten sonra tekrar dolaşım sistemine verilmesi yöntemiyle çalışır. Bu filtrasyon işlemi, membranlar denilen polimerik ince filmler aracılığıyla gerçekleştirilir.
Hasanoğlu, bu membranların biyouyumlu olmasının ve kanı toksinlerden etkili bir şekilde ayırma yeteneğinin kritik olduğunu ifade etti. Hemodiyalizde kullanılan membran malzemelerinin istenmeyen reaksiyonlara yol açabileceğini belirten Hasanoğlu, bu reaksiyonların kanın pıhtılaşmasına, kan proteinlerinin malzeme yüzeyinde birikmesine ve istenmeyen reaksiyonlara neden olabileceğini söyledi.
Bu sorunların üstesinden gelmek için daha yüksek biyouyumlu ve toksinlere karşı üstün ayırma özelliklerine sahip bir malzeme geliştirme amacıyla çalıştıklarını belirten Hasanoğlu, geleneksel membranlardan farklı olarak bakteriyel selüloz membranlar geliştirdiklerini ve bu membranlara çinko esaslı metal organik kafes yapıda nano parçacıklar ekleyeceklerini açıkladı. Metal organik kafes yapıdaki nano parçacıkların membranın ayırma özelliklerini ve biyouyumluğunu artırabileceğini belirten Hasanoğlu, bu malzemenin daha düşük maliyetli ve işlevsel olduğunu da vurguladı.
Projenin ekip üyeleri arasında Bursa Teknik Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi’nden akademisyenler bulunuyor. Bu proje, hemodiyaliz tedavisinin daha etkili ve uygun maliyetli hale getirilmesine katkı sağlamayı hedefliyor.