Tarihi dokusu, dilleri, dinleri, ırkları, örf ve adetleri ile dünyada eşine az rastlanan kentlerden biri olan Mardin’de, dar sokaklar ya da yüksek merdivenler yüzünden insanlar yüklerini ya eşeklerin ya da hamalların sırtında taşımak zorunda kalıyor.
Şehmus EDİS (MARDİN HABER)
7 bin yıllık tarihi geçmişi ile birçok medeniyetlere ev sahipliği yapan Mardin’de, dar sokakların çokluğu ve yüksek merdivenler nedeniyle vatandaşlar asırlardır yüklerini evlerinde besledikleri eşeklerin veya ekmek parası için çalışan hamalların sırtında taşıyor.
1085 rakımlı Kartal Kalesi yamacında kurulan Mardin’in dar sokaklarından geçemeyen araçların yerine eşekler, eşeklerin geçemediği sokaklarda da hamallar devreye giriyor. Hemen hemen her sokakta ve çarşıda gezerken karşınızda mutlaka ya bir yük eşeği veya sırtında 100- 150 kilo yük taşıyan hamallarla karşılaşırsınız. Sokakların dar olması nedeniyle araçların geçemediği Mardin’in sokaklarını temizlemek için belediye çöp temizliğinde kadrolu çöpçü eşekleri kullanıyor.
Yetkililer, Mardin’in konum itibari ile yüksek rakımlı olduğu için günlük yaşamda en çok eşeklerden istifade ettiklerini belirterek, “Dar sokaklar ve dik merdivenler yüzünden mahalle ve sokak aralarına araçlar giremiyor. Mardin’in temizliğini yapmak için mecburen kadrolu eşekleri kullanıyor. Belediye bünyesinde bulunan yaklaşık 50 kadrolu çöpçü eşeği birçok mahallenin temizliğinde kullanıyor. Bu nedenle çöpçü eşeklere özenle bakılıyor” dedi.
Mardin’de hayatın her alanında eşeklerin kullanıldığını belirten vatandaşlar ise, Mardin’in çöpünü bile 100 yıldan beri eşeklerin temizlediğini söyledi. “Çarşı pazarda alışveriş yaptığımız zaman çoğu kez yükümüzü eve götürmek için eşekleri tercih ediyoruz” diyen vatandaşlar, “Burada hamalları da unutmayalım. Onların da büyük emeği vardır. Onlar da eşeklerin geçemediği dar sokaklardan geçip vatandaşın yükünü sağlam bir şekilde evlerine ulaştırıyor. Hem ucuz taşıyorlar hem de yükü hasarsız ve zamanında eve teslim ediyorlar. Burada birçok vatandaşımız ekmeğini bu yolla kazanıyor” diye konuştu.
Öte yandan 20 yıldır ailesinin geçimini sağlamak için hamallık yaptığını belirten Hasan Demir de, günde ortalama iki üç sefer yük taşıdığını belirterek, “Ailemin geçimini ve çocuklarımın okumasını bu şekilde sağlıyorum. Bundan hiç şikâyetçi değilim. İşsiz kalmaktansa hamallık yapmayı tercih ediyorum” dedi.
