Osmangazi Belediyesi’nin ev sahipliğinde gerçekleşen “Kent ve İklim Paneli”, Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği tarafından düzenlendi. Panelde, kentleşmenin iklim değişikliği ve insan sağlığı üzerindeki etkileri derinlemesine incelendi. Katılımcılar, hızlı ve etkili önlemler alınmazsa Türkiye’nin ve dünyanın büyük bir felaketle karşı karşıya kalacağı konusunda uyarıda bulundu.
SARE TAHTACI
“Bursa sağlıklı bir kent mi?”
Açılış konuşmasını yapan Osmangazi Belediye Başkanı Erkan Aydın, küresel bir sorun haline gelen iklim değişikliklerinin kentleri en çok etkileyen faktörlerden biri olduğunu vurguladı. Aydın: “Uludağ’ın eteklerinde yer alan kadim şehir Bursa, ne yazık ki, önemli bir kimlik arayışı içinde. Bu süreçte, sadece sanayi, kültür ya da turizm odaklı bakmak yerine, Bursa’nın sağlıklı bir şehir olup olmadığına dair sorular sorarak geleceği şekillendirmemiz gerektiğini düşünüyorum. Sağlıklı kentler oluşturmak, sadece
fiziksel yapılarla değil, aynı zamanda sosyal, kültürel ve çevresel faktörlerin de bir arada
düşünüldüğü, tüm bu bileşenlerin uyum içinde olduğu şehirlerdir. Bu doğrultuda,
kentlerimizin potansiyelini sağlıklı bir kent olarak keşfetmek ve bu vizyonu hayata
geçirmek hepimizin ortak sorumluluğu. 2024’ün sonuna geldik. Nilüfer Çayı gibi
Türkiye’nin en önemli kaynaklarından birine sahip bir kentte su kriziyle karşı karşıyayız.
Aynı şekilde Marmara’ya kıyısı olan kentlerimiz hatırlayacaktır birkaç yıl öncesinde
müsilaj sorunu yaşadık. Hava kirliliği raporlarına baktığımızda aynı şekilde riskli
koşullarda kentlerimizin havasını soluyoruz. Fabrika atıklarıyla, kaçak yapılarla tarım
alanlarımız yok ediliyor. Yani odağında insan faktörünün olduğu bir iklim krizi yaşıyoruz”
dedi.
“Her alanda sürdürülebilir bir gelecek için çalışıyoruz”
Açılış konuşmasını yapan Osmangazi Belediye Başkanı Erkan Aydın, küresel bir sorun haline gelen iklim değişikliklerinin kentleri en çok etkileyen faktörlerden biri olduğunu vurguladı. Aydın: “İklim değişikliği, sıfır atık ve enerji yönetimi konularında belediyemizin kurumsal sera gazı envanterini oluşturarak karbon ayak izimizi en aza indirecek adımları tek tek atıyoruz. İlçe sınırlarından geri dönüşüm toplama araçları ile yılda yaklaşık 6 bin ton ambalaj atığını toplayıp, geri dönüşüme yollayarak hem ekonomiye hem çevreye değer katıyoruz Böylelikle yılda 57 bin 120 ağacın kesilmesini önlüyoruz. Mobil atık toplama
aracımızla her yıl yaklaşık 160 ton atık yağ topluyoruz. Böylelikle yılda 160 milyon ton
suyun kirlenmesini engelliyoruz. Her yıl yaklaşık 6 ton atık pili bertaraf ediyoruz.
Böylelikle 432 dönüm toprağın kirlenmesinin önüne geçiyoruz. Veysel Karani Kurban
Satış ve Kesim Tesisi ile Panorama 1326 Bursa Fetih Müzesi gibi tesislerimizin çatısına
kurulu güneş santralleriyle tükettiğimiz enerjinin yüzde 25’ini güneş enerjisinden
karşılıyoruz. Kullandığımız yenilenebilir enerji sayesinde yıllık yaklaşık 900 bin kilogram
karbondioksitin doğaya salınımını engelleyerek, hava kirliliğini önlüyoruz. Park sayımızı
693’e yükselterek, düzenlenmiş yeşil alan miktarını 1 milyon 767 bin 485 metrekareye
çıkardık. Bu parklarda hayata geçirdiğimiz damla sulama ve akıllı sulama sistemleri ile
yılda yüzde 40 su tasarrufu sağladık. Yine parklarımızda hayata geçirdiğimiz led ve
solar aydınlatma sistemleri ile yılık yüzde 20 enerjiden tasarruf ettik” diye konuştu.
“Çevreyi kirletmemenin en etkili yolu kirletmemek”
Çevreyi korumanın en etkili yolunun önce kirletmemek olduğunu biliyor ve çevreye
duyarlı nesiller yetiştirmek için eğitim çalışmalarına da önem veriyoruz diyen Başkan
Aydın: “İlçemizdeki okullarda yaklaşık 8 bin öğrenci ve mahallelerimizdeki 4 bin
vatandaşımızla bir araya gelerek çevre bilinci eğitimleri veriyoruz. Güvenli-Yeşil Bina
Sertifikaları ve Kalite Yönetim Sistemi Belgeleri ile çevre konusundaki standardımızı her
geçen gün daha da yükseltiyoruz. Sürdürülebilir ve sağlıklı bir gelecek için yarının çok
geç olduğunu biliyor ve adımlarımızı bugünden kararlılıkla atıyoruz.
Türkiye’nin en çok nüfusa sahip beşinci ilçesiyiz. Bu noktada her ne kadar Büyükşehir
yasasıyla mahalle olsa da kentten köylerimize dönüşü sağlamalıyız. Tarımı
desteklemeli, doğa insan ilişkisini güçlendirmeli, her alanda dirençli kentler oluşturmak
için çalışmalıyız. Panelimizin kentlerimiz ve insanımız için hayırlı olmasını diliyor, tüm
katılımcılara teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı.
“Tüm dünya azaltırken Türkiye kömür yatırımları arttırıyor”
Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Başkanı ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil
Tugay ise yaptığı konuşmada: “Paris Antlaşması ile dünyanın ısı artışının 1,5 derecede
sınırlandırılması hedefi konulmuştu. Maalesef bu hedefe hızlıca ulaşıldı. 2030 yılında
dünyanın karbon nötr olması hedefleniyordu. En azından yüzde 45’lik bir azaltım
hedeflenmişti. Ancak dünya, bu hedeften çok uzak durumda. Son yıllardaki sıcaklık
ortalamaları 1,5 derecenin üzerine çıktı bile. Çevresel sorunlar, tarımda rekolte
azalması, kuraklık, ekosistem değişimleri, denizlerimizde müsilaj oluşması, ülkemizde
daha önce görmediğimiz haşere türlerinin ortaya çıkması gibi durumlar işe bu sıcaklık
artışının sonuçları. Ekosistemin bozulmasına, bunun da kent yaşamımıza olumsuz
yansımasına tanık olacağız. Türkiye’nin daha hızlı adımlar attığı bir plana ihtiyacı var.
Türkiye, 2053 yılında karbon nötr hedefi koymuş durumda. Ancak bizim bu hedefe
2153’te dahi ulaşmamız imkansız. Bütün dünya ülkeleri kömür tüketiminde geriye giderken, biz kömür yatırımlarımızı arttırmış durumdayız. Yıllık 558 milyon ton karbon emisyonumuz var. Kişi başına 6,71 ton karbon üretiyoruz. Bu rakamlarla dünyada karbon üretiminde 15’inci sıradayız. Daha sonra sanayi ve tarım geliyor. Enerjiyi daha verimli kullanmak yolunda önemli çalışmalar yapmamız gerekiyor” dedi.
“Yaklaşmakta olan felaketin çan seslerini duyuyoruz”
Dünyanın iklim konusunu ciddiye almadığını dile getiren Dr. Cemil Tugay: “Ülkelerin bu alandaki politikaları yeterli değil. Karbon emisyonunu düşürmek adına yeterli adımlar atmıyorlar. Avusturalya, Kanada, ABD ve Çin gibi ülkeler en fazla karbon emisyonuna neden olan ülkeler. Hesaplara göre 2030 yılına kadar karbon nötr olabilmek için dünya olarak 3,5 trilyon dolar harcamamız lazım. Şuanda harcanan rakamlar bunun çok uzağında. Konuştuğumuz bu durumları, yaklaşmakta olan felaketin çan sesleri
olarak nitelendirebiliriz. Dünya bir felakete doğru gidiyor. Açlığı, çölleşmeyi, çok yüksek sıcaklığı, kıtlığı, göçleri kısa zaman dilimi içerisinde yaşama ihtimalimiz çok yüksek. Bunu önlemek için samimi bir çaba ve mücadele içerisinde olmalıyız.“ dedi.
Üç oturum olarak düzenlenen Kent ve İklim Paneli’nin ilk oturumu, ‘İklim ve Sağlık Ekseninde COP 29’ konu başlığında gerçekleştirildi. Moderatörlüğünü İzmir Planlama
Ajansı Başkanı Prof. Dr. Koray Velibeyoğlu’nun yaptığı oturuma Dünya Sağlık Örgütü
(DSÖ) Avrupa Sağlıklı Şehirler Ağı Bölgesel Direktörü Kira Fortune, video kaydı ile
katılarak birlik üyelerine hitap etti. Oturumda konuşmacı olarak yer alan İzmir
Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Pınar Oktay ve Eskişehir
Teknik Üniversitesi Fen Fakültesi Ekoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cengiz Türe
ise yaptıkları sunumlarda önemli açıklamalarda bulundu.
